Dogotherapy as a natural therapeutic method

Therapy, as a series of medical activities , is aimed at restoring or helping the patient achieve optimal performance. Whether for children or adults, the most important thing is to get to and maintain the best possible physical and mental health. The methods and means, assisting in this peculiar struggle for quality of life, are as varied as the patients’ needs and capabilities.

Dogotherapy – a natural method

Jedną z form wspomagania rozwoju, rehabilitacji i leczenia osób z niepełnosprawnościami, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci, jest dogoterapia. Ta forma wspomagania rehabilitacji i leczenia poprzez zabawy i ćwiczenia z odpowiednio wyszkolonymi psami, zdobywa sobie coraz większą popularność. Pozytywne oddziaływanie psa – terapeuty w strefie fizycznej, ale i emocjonalnej, na dzieci poruszające się na wózkach inwalidzkich, z porażeniem mózgowym, autyzmem, zespołem Downa oraz w zakresie szeroko rozumianych problemów socjalizacyjnych, to już fakt. Generalnie metoda polega na posiłkowaniu się zaplanowaną obecnością psów w procesie rewalidacji osób z niepełnosprawnościami. Z obserwacji praktyków wynika, iż stosowanie dogoterapii niesie ogromne korzyści w procesie rehabilitacji i poprawę funkcjonowania osób w niej uczestniczących. 

Dogotherapy not only contemporary

Animals have served as therapists since time immemorial. Ancient images of dogs licking wounds and guide dogs are unmistakable messages. In ancient Greece, they even played the role of healers in the cult of Aesculapius. In 1792, a psychiatric hospital in Britain incorporated small animals into the treatment process so that hospitalized patients could be cared for, and since 1867, in a hospital in Germany, epilepsy patients have had constant contact with animals. However, the more professional use of dogs in human treatment dates back to the first half of the 20th century, when scientists began to take an interest in the positive aspects of the animal’s effects on humans. Sigmund Freud and Carl Jung, among others, had a hand in this. Subsequent trials showed unequivocally that contact between sick people and animals has a significant impact on improving their health, both physical and mental. In Poland, these therapeutic methods have a much shorter history, being the result of the emergence of organizations dealing with therapy involving a dog in recent decades.

Dogotherapy – how NOT to do it

Leżenie na psie, dotykanie łap, niewłaściwe głaskanie psa, przypinanie spinek do psiej sierści, to aktywności nieprzyjemne dla standardowego psa. Natomiast wykonywanie czynności higienicznych zarezerwować należy jedynie dla dorosłego właściciela psa. Niedopuszczalne więc jest wykorzystywanie powyższych przykładów jako elementów zajęć. Ośmielone przez terapeutę dziecko może próbować wykorzystać nowe umiejętności w kontakcie z innymi psami. Taka sytuacja to potencjalne zagrożenie, bowiem wszystkie wymienione powyżej czynności nie są dla psa naturalne i przyjemne, więc też reakcja czworonoga może być niezbyt przyjazna. Celem zajęć dogoterapii, wbrew obiegowym opiniom, nie jest przytulanie się, głaskanie i dbanie o psa.

W centrum dobrze prowadzonych zajęć powinno być postawione dziecko, jego mocne i słabe strony oraz potrzeby, jednak z poszanowaniem dobrostanu zwierzęcia. Badania naukowe prowadzone w wielu krajach wyraźnie wskazują, iż wszelkiego rodzaju przytulanie czy dotykania kończyn zwierzęcia, jak choćby w geście podania mu dłoni, mają w dalszej perspektywie negatywny wpływ na samopoczucie i zdrowie psa. Nie są to przyjemne zachowania dla gatunku canis familiaris, choć oczywiście przez wiele psów cierpliwie znoszone. Należy do tego dodać, że takie postępowanie terapeutyczne nie przynosi także pożądanych efektów dla małego pacjenta.

Dogotherapy – what it should look like

Obecnie wiadomo, że pies podczas zajęć powinien pełnić rolę motywującą, zachęcać do wykonywania różnego rodzaju aktywności. Obecność psa ma stanowić impuls do podejmowania działań przez uczestnika zajęć. Dogoterapia wzbogaca również metody pracy z dzieckiem z zaburzoną komunikacją.

Niezależnie od tego czy dziecko leży, siedzi na wózku inwalidzkim czy też jest zabezpieczone w pionizatorze – może, a nawet powinno, stać się beneficjentem takich zajęć. Nawet metody z zakresu powiązanych nauk, jak logopedia, gdy należy wykonywać ćwiczenia oddechowe, usprawniające narządy mowy, artykulacyjne czy słuchowe, zmieniają swój charakter, jeśli udział w nich bierze również pies. Stają się wówczas atrakcyjne, wnoszą radość i motywują dziecko do pracy, dynamizując proces terapeutyczny. Ponadto, terapia kontaktowa z udziałem psa, pozwala kształtować orientację w schemacie własnego ciała, poznawać budowę zarówno zwierzęcia, jak i człowieka, doskonalić sprawność ruchową dzięki ćwiczeniom wykonywanym przez dziecko we współdziałaniu z psem, a także stymulować zmysł wzroku, słuchu i dotyku oraz ćwiczyć koncentrację uwagi. 

Importantly, the mere presence of a dog in a child’s environment will not produce therapeutic effects. A huge role is played by the dog therapist leading the meeting. It is a suitably qualified specialist, who also has knowledge of working with dogs, that is the guarantee of well-conducted dog therapy classes. Conducted by such a person, the dog classes will certainly be tailored to the individual abilities and needs of the patients taking part.

Dog therapy specialist

Możliwości dogoterapii są wszechstronne i niemalże nieograniczone. Wszystko zależy od wyobraźni i kreatywności prowadzącego zajęcia, który znając specyfikę pracy z psem, powinien zdawać sobie sprawę z możliwości, ale i pewnych ograniczeń stosowanej formy wspomagania terapii. Każda terapia powinna być procesem zindywidualizowanym, a profesjonalny dogoterapeuta potrafi wykorzystać obecność czworonoga na wiele sposobów. Jego rolą jest również wdrażanie dziecka do takiego postępowania, które zapewni mu bezpieczny kontakt z psami, również tymi spotykanymi w sytuacjach codziennych. Systematyczne uczestnictwo we właściwie skonstruowanych zajęciach z udziałem psa daje możliwość poprawy kondycji fizycznej i psychicznej dzieci korzystających z tej formy terapii. Umiejętnie poprowadzone zajęcia ruchowe z udziałem psa to takie, z których mimo czasami niewielkiego zaangażowania w nie zwierzęcia, dziecko wychodzi z poczuciem udanej zabawy z czworonogiem.

Pomysłowy dogoterapeuta potrafi swoją pracą wykreować niezwykłe zajęcia z psem, nawet jeśli ten bezczynnie leży obok. Wszystkie działania muszą być podporządkowane potrzebom i możliwościom dziecka. Zajęcia ze zwierzęciem tworzą inną rzeczywistość, pozwalając na zapomnienie, na przykład o przykrych zabiegach rehabilitacyjnych lub o swojej niepełnosprawności. Najważniejsze w tego rodzaju spotkaniach jest umiejętne dobranie odbiorców, bowiem nie każde dziecko niepełnosprawne intelektualnie będzie czerpało korzyści oraz odczuwało radość z kontaktu z psem. W związku z tym, od przewodników psów wizytujących należy wymagać gruntownego przygotowania pedagogicznego oraz dogoterapeutycznego. Osoba z odpowiednim wykształceniem kierunkowym będzie potrafiła właściwie określić potrzeby odbiorców spotkań oraz dostosować do nich formy i metody pracy.

Benefits of dog therapy

Dogoterapia poprawia precyzyjność ruchów, dzięki czemu dziecko ma nad nimi większą kontrolę. Jest to również doskonała forma rehabilitacji dziecka. Obecność psa pomaga bowiem w wykonywaniu czynności samoobsługowych, redukuje napięcie emocjonalne. Dla niepełnosprawnego dziecka pies jest też niestety często jedynym przyjacielem. Dlatego też dogoterapia doskonale sprawdza się w rehabilitacji dzieci przewlekle chorych. Jest stosowana w szpitalach i hospicjach. Przełamuje rutynę codziennych badań i nieprzyjemnych dla małego pacjenta zabiegów. Stanowi element, na który warto czekać i który nadaje większy sens szpitalnej rzeczywistości.

Dogotherapy – Great therapy, but not universal

Of course, it should be emphasized that not everyone will respond positively to this form of assisted therapy. In some cases, the use of this method may be detrimental to the patient. One should not be fooled into believing that dog therapy is a universal form, advisable for every person. Not all patients will be persuaded to cooperate with the dog; emotions, including fear, can effectively negate the therapists’ efforts. Another obvious argument against dog therapy is an allergy to the animal’s dander, saliva or epidermis.

As long as you don’t “overdo it”….

Many parents, wishing to intensify the beneficial effects of dog therapy on their child, choose to purchase a four-legged dog for their home. However, it is important to realize that a pet dog will not perform a function identical to that of an animal taking part in the activity. The dog, during therapeutic meetings, is meant to motivate action. An animal that stays at home with a child every day can quickly lose its appeal, and therefore not provide the stimulus for rehabilitation tasks. In addition, as already noted, the determining factor in the therapeutic process is the instructor, not the animal. Serious consideration should also be given to whether a family taking care of a child with a disability on a daily basis is up to the task of being a responsible dog owner.

Szukajmy profesjonalnego dogoterapeuty

Dogotherapy as a method of assisting the development of a child with disabilities, carried out responsibly, brings tangible benefits. Each case should be treated individually – the overriding value should be the welfare of the child. Only the legitimate and professional application of dog therapy will bring the intended results.