Chodzenie bez kul z ortezą: co mówią specjaliści?
Chodzenie jest czynnością, którą większość z nas uważa za naturalną i oczywistą. Tymczasem dla niektórych codzienne przemieszczanie się może być prawdziwym wyzwaniem ze względu na różne schorzenia lub przebyte urazy. Postęp medycyny i technologii sprawia, że coraz więcej ludzi korzysta z innowacyjnych rozwiązań, takich jak ortezy. Często zastępują one ciężkie opatrunki gipsowe i ułatwiają poruszanie się i rehabilitację pacjentów. Tu jednak nasuwa się pytanie, czy w ortezie można chodzić bez kul?
W jakich przypadkach stosowana jest orteza?
Orteza to specjalne urządzenie ortopedyczne mające za zadanie unieruchomić lub stabilizować uszkodzoną część ciała i ułatwić powrót do sprawności. Stabilizator jest stosowany w sytuacjach, gdy staw wymaga całkowitego lub częściowego unieruchomienia i stanowi doskonałą alternatywę dla gipsowej łuski. Oto kilka przykładów, kiedy orteza może być niezwykle pomocna:
● urazy stawów — takie jak zwyrodnienia, zapalenia, złamania, zwichnięcia, skręcenia lub stłuczenia;
● schorzenia neurologiczne — niedowłady mięśniowe, niedowłady po udarze mózgu, stwardnienie rozsiane (SM) lub porażenie mózgowe;
● wrodzone wady postawy — takie jak koślawość, szpotawość, płaskostopie lub koślawa deformacja kolan;
● zabiegi operacyjne;
● choroby mięśniowo-szkieletowe.
W każdym z tych przypadków ortezy służą osobom po urazach lub ze schorzeniami, dając szansą na większą niezależność i poprawiając jakość życia.
Zalety i wady chodzenia o kulach w ortezie
Czasem sama orteza na kolano nie wystarczy i potrzebne jest dodatkowe wsparcie w postaci kul. Chodzenie o kulach w ortezie jest często zalecane po urazie lub zabiegu operacyjnym kończyny dolnej. Orteza ma za zadanie unieruchomić uszkodzoną część ciała. Natomiast kule zapobiegają nadmiernemu obciążeniu i przeciążeniu kończyny. Chodzenie o kulach w ortezie ma zarówno zalety, jak i wady, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze metody leczenia i rehabilitacji.
Zalety chodzenia o kulach w ortezie:
● zmniejszenie bólu i zapalenia uszkodzonej kończyny,
● zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym, takim jak zrosty, zakażenia, zakrzepica,
● przyspieszenie procesu gojenia i regeneracji tkanek,
● zapobieganie deformacjom i zniekształceniom stawów i kości,
● utrzymanie prawidłowej postawy ciała i równowagi,
● poprawa wydolności układu krążenia i oddechowego,
● zachowanie aktywności fizycznej i niezależności.
Niedogodności związane z chodzeniem o kulach w ortezie:
● zwiększenie obciążenia na górną część ciała, zwłaszcza na stawy barkowe, łokciowe i nadgarstkowe,
● ryzyko urazów spowodowanych upadkiem lub utratą równowagi,
● konieczność dostosowania miejsca zamieszkania do potrzeb osoby poruszającej się o kulach (np. schody, dywany, meble),
● utrudnienie wykonywania codziennych czynności (np. ubieranie się, mycie się, gotowanie),
● zmniejszenie poczucia własnej wartości i atrakcyjności.
Jak widać, chodzenie o kulach w ortezie ma zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla zdrowia i samopoczucia pacjenta. A mimo to wiele osób po urazie nogi zadaje sobie pytanie, czy w ortezie można chodzić bez kul?
Czy można chodzić w ortezie bez kul?
Lekarze ortopedzi są zgodni — nie ma uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie. Decyzja o tym, czy w ortezie można chodzić bez kul, zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj ortezy, stopień urazu oraz indywidualne potrzeby pacjenta. Jednak najczęściej zalecanym podejściem jest chodzenie o kulach w ortezie, ponieważ umożliwia ono odciążenie uszkodzonej kończyny.
Warto zauważyć, że niektóre ortezy są tak skonstruowane, że nie obciążają nadmiernie kończyny i umożliwiają poruszanie się bez dodatkowego wsparcia. Na przykład but typu Walker w określonych przypadkach może zastąpić kule. Ten specjalny rodzaj buta, dostępny w sklepie akson.pl, stabilizuje oraz chroni stopę i kostkę, pozwalając na chodzenie bez gipsu. Z kolei inne stabilizatory wymagają całkowitego unieruchomienia stawu i stosowanie kul jest niezbędne do chodzenia. Mimo to nigdy nie należy ignorować wytycznych od lekarza i samodzielnie rezygnować z kul, ponieważ może to spowodować komplikacje.
Skutki przedwczesnego zaprzestania korzystania z kul
Chodzenie o kulach w ortezie jest często zalecanym sposobem odciążenia uszkodzonej kończyny i umożliwienia jej prawidłowego gojenia się. Niecierpliwi pacjenci często chcą zrezygnować z kul przed czasem, licząc na szybszy powrót do normalnego funkcjonowania. Czy taka decyzja jest bezpieczna? Przedwczesne zaprzestanie korzystania z kul jest ryzykowne zarówno dla stawu, jak i dla całego organizmu i może prowadzić m.in. do:
● pogorszenia stanu stawu, np. przez nadmierne obciążenie, przemieszczenie się fragmentów kostnych lub uszkodzenie aparatu więzadłowo-ścięgnistego;
● opóźnienia w procesie gojenia się i rehabilitacji, np. przez zaburzenie krążenia krwi i limfy w uszkodzonej kończynie, co utrudnia dostarczanie składników odżywczych i usuwanie produktów przemiany materii;
● nawrotu urazu lub powikłań, np. przez utratę stabilności stawu, zakażenie rany lub zakrzepicę żylną;
● zaburzeń postawy ciała i ruchu, np. przez nierównomierne obciążenie kręgosłupa i miednicy, skrócenie mięśni lub przykurcze stawowe;
● problemów psychologicznych, np. przez frustrację, lęk czy depresję związaną z niezadowalającym efektem leczenia i ograniczeniami funkcjonalnymi.
Aby uniknąć tych negatywnych skutków, trzeba przestrzegać wskazówek od lekarza lub fizjoterapeuty dotyczących czasu i sposobu korzystania z kul oraz ortezy. Nie powinno się samowolnie zmieniać planu leczenia ani przekraczać swoich możliwości.
Wybieramy najlepszą ortezę na kolano: przegląd najpopularniejszych modeli
Przy wyborze najlepszych ortez na kolano należy rozważyć wiele czynników, takich jak typ urazu, stopień stabilizacji wymaganej przez kolano, komfort użytkowania i cenę. Orteza może być niezbędna w przypadku rehabilitacji po urazie, operacji czy w przypadku przewlekłych problemów z kolanem. Najpopularniejsze modele to ortezy z stabilizatorami bocznymi, ortezy z zawiasami, a także ortezy z regulowanym zakresem ruchu. Każdy z nich ma swoje unikalne cechy i jest przeznaczony do różnych zastosowań. Wybór ortez powinien być dokonany przy konsultacji z lekarzem lub fizjoterapeutą, aby zapewnić największy komfort i skuteczność leczenia.
Czy ortezę można zdejmować na noc?
Zazwyczaj ortezę można zdejmować na noc, chyba że lekarz zaleci inaczej. Decyzja o noszeniu ortez w nocy zależy od rodzaju urazu, stopnia jego ciężkości oraz specyficznego planu leczenia. Przed zdjęciem ortez na noc, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Czas noszenia ortez: Ile godzin dziennie jest optymalne?
Optymalny czas noszenia ortez może różnić się w zależności od indywidualnej sytuacji pacjenta. Niektóre ortez wymagają noszenia przez cały dzień, podczas gdy inne mogą być zdejmowane podczas odpoczynku lub snu. Zawsze należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza lub fizjoterapeuty.
Podsumowanie
Decyzja o tym, czy w ortezie można chodzić bez kul, powinna być podjęta indywidualnie przez lekarza lub fizjoterapeutę po dokładnym zbadaniu pacjenta oraz ocenie jego stanu i możliwości. Nie należy ignorować zaleceń specjalistów ani samowolnie zmieniać sposobu poruszania się. Warto również pamiętać o prawidłowej technice chodzenia o kulach oraz o ćwiczeniach wzmacniających mięśnie górnej części ciała. Chodzenie o kulach w ortezie jest najczęściej tymczasowym rozwiązaniem, które ma na celu zabezpieczyć staw przed dalszym uszkodzeniem i umożliwić jego regenerację.