Obrzęk limfatyczny to jedno z częstszych schorzeń układu limfatycznego. Zwany jest też „słoniowacizną”, ponieważ dotknięte chorobą kończyny dolne lub górne w skrajnej postaci mogą przypominać nogi słonia. Obrzęk może mieć różne stopnie nasilenia i dotyczyć rąk lub nóg. Spowodowany jest niefizjologicznym zastojem limfy. Czym się objawia obrzęk limfatyczny i jakie są sposoby jego leczenia?
Obrzęk limfatyczny – czym jest i jakimi domowymi metodami leczyć?
Obrzęk limfatyczny to nagromadzenie i przewlekły zastój chłonki (limfy) w przestrzeni międzykomórkowej. Głównym objawem obrzęku jest opuchlizna w obrębie dolnych lub górnych kończyn. Normalnie, zadaniem płynu chłonnego jest eliminowanie niepotrzebnych substancji z tkanek. Natomiast, kiedy mamy do czynienia z zaburzeniem działania naczyń limfatycznych, substancje te pozostają w tkankach.
W początkowej fazie choroby, tzw. stopniu utajonym, organizm próbuje radzić sobie z problemem przez zwiększenie wydzielania limfy. Po pewnym czasie jednak mechanizmy kompensacyjne wyczerpują się i nieusunięte substancje powodują obrzęk. Nieprawidłowe krążenie limfy wywołuje widoczną opuchliznę, która początkowo nie jest bolesna. Później jednak ona twardnieje i powstaje duży obrzęk tkanki i skóry w postaci słoniowacizny. Istnieją różne przyczyny powstawania obrzęku limfatycznego – mogą to być wady wrodzone bądź nabyte, dlatego obrzęk może być pierwotny lub wtórny. Wyróżnia się 4 stadia jego rozwoju.
Obrzęk limfatyczny leczenie ma zależne od stopnia nasilenia problemu. Po pojawieniu się objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza w celu ustalenia przyczyn i sposobu leczenia. Istnieje kilka metod terapii. Drenaż limfatyczny manualny wykonywany jest za pomocą różnych technik masażu, które ułatwiają przepływ chłonki przez naczynia i redukują obrzęk. Drenaż kompresyjny przeprowadzany jest za pomocą specjalnej aparatury. Ćwiczenia ruchowe przywracają ruchomość obrzękniętych kończyn poprzez wykorzystanie gimnastyki odbarczającej. Wskazane jest też stosowanie odzieży kompresyjnej, która ma za zadanie utrzymanie stanu obrzęku i wygody życia pacjenta.
Szczególnie zalecane jest bandażowanie, jako skuteczne leczenie przy użyciu specjalnych bandaży uciskowych. Polega na wywieraniu ucisku na obrzękniętą kończynę za pomocą bandaży elastycznych, pończoch i opasek elastycznych. W niektórych przypadkach możliwa jest terapia w domu. Jednak obrzęk limfatyczny i jego leczenie domowe zawsze powinno być konsultowane z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Jak i czym bandażować obrzęk limfatyczny?
Bandażowanie obrzęku limfatycznego, czyli terapia uciskowa, jest jedną z popularniejszych metod leczenia. Ma to na celu podtrzymanie efektu manualnego drenażu limfatycznego i prowadzi do zmniejszenia obrzęku pod wpływem wywieranego ucisku. Bandażowanie wskazane jest przy leczeniu obrzęku wtórnego lub pierwotnego jako uzupełnienie terapii. Przy bandażowaniu uciskowym stosuje się specjalistyczne produkty uciskowe, które zapewniają wzrost ciśnienia w trakcie wysiłku oraz spadek podczas spoczynku. Bandaże do leczenia obrzęków limfatycznych wykonane są głównie z materiałów o niskiej rozciągliwości, dzięki czemu możliwe jest odpowiednie oddziaływanie na poruszanie się płynów międzytkankowych i chłonki.
Obrzęk limfatyczny i bandażowanie tego miejsca powinno być konsultowane z lekarzem. Zabieg polega na nałożeniu kilku warstw bandaży kompresyjnych. Sposób bandażowania jest zależny od okolicy obrzękniętej, konsystencji obrzęku i użytych materiałów. Czynność wykonuje się od miejsca dystalnego do okolicy proksymalnej. Nakładanie bandaży bywa niekiedy kłopotliwe i wymaga poinstruowania lub pomocy ze strony wykwalifikowanego personelu. Unikniemy wówczas zsuwania się materiału i będziemy mieć pewność, że bandaż jest odpowiednio naciągnięty i zapewnia prawidłowe leczenie. Bandażowanie obrzęków limfatycznych wymaga użycia bandaży bawełnianych lub dzianinowych o małej rozciągliwości, posiadających elastyczność o wartości maksymalnie 70%. Bandaże uciskowe używa się nie tylko do leczenia obrzęków limfatycznych. Są też skutecznym wsparciem w przypadku terapii niewydolności żylnej.
Jak stosować pończochy uciskowe na obrzęk limfatyczny?
Pończochy na obrzęk limfatyczny nóg są także skutecznym wparciem w leczeniu i profilaktyce. Mają takie samo zastosowanie i działają podobnie jak bandaż uciskowy. Są swego rodzaju odzieżą uciskową, która sama idealnie dostosowuje się do kształtu kończyny. Pończochy limfatyczne składają się z dwóch warstw specjalnej włókniny medycznej, między którymi znajdują się bloczki poliuretanowe. Ich konstrukcja stworzona jest do wywierania właściwego ciśnienia na uszkodzone naczynia limfatyczne. Ich regularne noszenie pozwoli na redukcję obrzęku i umożliwi sprawniejsze poruszanie się chorego.
Stosowanie pończoch do leczenia powinno być poprzedzone wizytą u specjalisty. Pończochy uciskowe na obrzęk limfatyczny należy kupować w specjalistycznym sklepie medycznym, jak Akson https://akson.pl/opieka-i-higiena/artykuly-uciskowe/. Mamy wtedy pewność zakupu dobrej jakości, trwałego produktu i skutecznego leczenia.
